DİYALİZ ÜNİTESİ ÇALIŞANLARINDA PROFESYONELLEŞME

Abstract

Bu çalışma, Samsun ilinde çalışan diyaliz ünitesi çalışanlarının profesyonelleşme düzeylerini ve bu düzeyleri etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, demografik ve sosyoekonomik değişkenlerin profesyonelleşme düzeylerine etkisini değerlendirirken, özellikle diyaliz sertifikası varlığının bu süreçteki önemine odaklanmıştır. Araştırmada, tanımlayıcı bir yöntem benimsenmiş ve veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini, Samsun il sınırları içinde çalışan tüm diyaliz ünitesi çalışanları oluşturmuştur. Örneklem seçimi yapılmaksızın, evrenin tamamına ulaşılması hedeflenmiştir. Samsun'da çalışan 119 diyaliz ünitesi çalışanından 83'ü (%70) araştırmaya katılmayı kabul etmiştir. Verilerin toplanması ve analizi öncesinde etik kurul izni alınmıştır. Araştırma kapsamında profesyonelleşme düzeyi, özerklik, mesleki kimlik ve mesleği kendi kendini denetleme boyutlarında değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları, diyaliz ünitesi çalışanlarının profesyonelleşme düzeylerinin yaş, cinsiyet, medeni durum, mezun olunan bölüm, eğitim durumu, ortalama hane geliri, çalışma süresi ve sivil toplum kuruluşlarına üyelik gibi değişkenlere göre anlamlı farklılık göstermediğini ortaya koymuştur. Ancak, diyaliz sertifikası varlığı değişkenine göre profesyonelleşme düzeylerinde anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Diyaliz sertifikası bulunan çalışanların, özerklik, mesleki kimlik ve mesleği kendi kendini denetleme düzeylerinin, sertifikası bulunmayan çalışanlara kıyasla daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bu çalışma, mesleki sertifikasyonun diyaliz ünitesi çalışanlarının profesyonelleşme düzeylerinde önemli bir faktör olduğunu göstermektedir. Sertifikasyon, çalışanların mesleki özerklik, kimlik ve kendini denetleme yetkinliklerini artırarak, sağlık hizmetlerinin kalitesine katkı sağlayabilir. Çalışmanın bulguları doğrultusunda, diyaliz ünitesi çalışanlarının mesleki eğitim ve sertifikasyon programlarına katılımının teşvik edilmesi önerilmektedir. Ayrıca, gelecekte yapılacak araştırmalarda, profesyonelleşme düzeylerini etkileyen diğer mesleki ve organizasyonel faktörlerin değerlendirilmesi faydalı olacaktır.